ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігі жанындағы Жұмыс тобы машина жасауды дамытуды одан әрі ынталандыру үшін Қазақстанда өндірісті оқшаулауға және зауыттарды орналастыруға ниет білдірген шетелдік өндірушілерді қолдаудың әртүрлі түрлерін әзірледі.

Индустрия және инфрақұрылымдық даму Вице-министрі Аманияз Ержанов тауарларды OEM (original equipment manufacturer – бірегей жабдық өндірушісі) оқшаулау жөніндегі форумда: «Бүкіл әлемдегі Машина жасау саласы экономиканың бәсекеге қабілеттілігін қамтамасыз етеді және аралас салаларға мультипликативті әсер етеді – машина жасаудағы бір жұмыс орны аралас салаларда 7-8 жұмыс орнын құрайды. 2010 жылы машина жасау көлемі тек 376 млрд 200 млн теңгені құрады, ал 2018 жылы біз бірінші рет бір триллион теңгеден асып түстік. Ағымдағы жылы 8 айдың қорытындысы бойынша бізде 771 млрд теңгенің өнімі өндірілді».

Машина жасауды дамытуды одан әрі ынталандыру үшін ҚР ИИДМ жанындағы Жұмыс тобы Қазақстанда өндірісті оқшаулауға және зауыттарды орналастыруға ниет білдірген шетелдік өндірушілерді қолдаудың түрлі түрлерін әзірледі.

«Біріншіден, бұл сандық міндеттемелерге айырбастау үшін машина жасау кәсіпорындары үшін салықтық преференцияларды енгізу. Бұл жаңа инвесторларды тартуға және кәсіпорындарды жаңғыртуға және айналым капиталын ТОЛЫҚТЫРУҒА қосымша қаражат беруге мүмкіндік береді, сондай-ақ бұл өндіріс көлемінің 80-100 млрд теңгеге қосымша өсуін қамтамасыз етеді. Екіншіден, саланы кешенді дамыту үшін институционалдық ортаны жетілдіру – бұл «Өнеркәсіптік саясат туралы» заңды қабылдау және Қазақстан Республикасының өнеркәсібін дамыту қорын құру», – деді вице-министр.

Бұл шаралардың барлығы тек ОЕМ-ге ғана емес, мұнай-газ саласының қажеттілігі үшін өндірісті жоспарлап отырған отандық кәсіпкерлерге де қолданылады. Шенеуніктің айтуынша, шикізаттан дайын өнімге дейін қосылған құнды жасаудың тік тізбегін қалыптастыру отандық өндірушілердің мүмкіндіктерін арттыруға мүмкіндік береді, сондай-ақ ерекше қолдау шараларын қолдануға мүмкіндік береді, мысалы, қосымша құн салығын төлеуден босату және шикізатты отандық өндірушілерге жеңілдетілген бағамен сату. Сондай-ақ, шенеунік ұзақ мерзімді сауданы қамтамасыз ету және қолжетімді кредит беру мәселесін шешу үшін өтімділікті қамтамасыз ету шеңберінде машина жасау өнімдерінің жекелеген түрлерін өндіруді қаржыландыру арқылы мемлекеттік қолдау шаралары күшейтілетіндігін түсіндірді. 

ҚР Энергетика және ИИДМ жанында құрылған мұнай-газ машиналарын жасауды дамытуды қамтамасыз ету жөніндегі жұмыс тобы операторлардың импортында отандық машина жасау кәсіпорындарын жүктеуге арналған резервті анықтады. Енді Қазақстанда өндірісті оқшаулауға келіскен өндірушілерді оффтейк-келісімшарттарымен қамтамасыз ету мәселесі пысықталуда.

Форумның барлық қатысушылары тек мемлекеттік органдардың, операторлар мен машина жасау кәсіпорындарының тығыз ынтымақтастығында ғана Қазақстанда машина жасауды дамыту мүмкін екендігіне келісті.